چلتوک عنبربو
شلتوک یا چلتوک پوسته اولیه برنج است که به وسیله آسیاب‌های سنگی و یا دستگاه‌های خاص کوبیده و جدا می‌شود. لایه اولیه روی دانه را شلتوک و لایه پس از آن سبوس نام دارد. همچنین شالی و برنجی که هنوز از پوست برنیاورده باشند را شلتوک گویند.
کارخانه برنج دهناشی به دلیل دارا بودن زمین‌های کشاورزی زیر کشت شلتوک و همچنین تامین شلتوک باکیفیت از کشاورزان ، شلتوک مورد نیاز برنج‌کوبی‌ها، بازرگانان، شرکت‌های بسته بندی برنج و… را تامین می‌کند.
برنج غذای اصلی ما ایرانیان به حساب می آید که خواص ویژه ای دارد اما بخشی از خواص برنج در مراحل تولید در کارخانه از دست می رود . دانه‌ی برنج در ابتدای امر در پوسته‌ای با نام «چلتوک» یا «شلتوک» قرار دارد که پس از درو، از طریق کوبیدن، از آن جدا می‌شود. این چلتوک در واقع همان سبوس برنج است که منبع ویتامین‌ها و مواد معدنی است اما از برنج جدا می‌شود. مقدار ویتامین B1 در برنج سفید شده، یک ششم، ویتامین B2 نصف و ویتامین B3 به مقدار یک سوم برنج قهوه‌ای (برنج سبوس‌دار) است و مواد معدنی آن به مقدار بسیار زیادی کاهش می‌یابد.
شلتوک یا چلتوک برنج چیست؟
چلتوک برنج، سرشار از پروتیین‌ها و مواد معدنی مانند فسفر، پتاسیم، منیزیم، سیلیس و ویتامین‌های گروه B و E است. برای رسیدن به برنج سفیدی که مصرف می کنیم باید پوسته های خارجی آن را جدا شود . پوسته اولی که روی دانه برنج را فرا گرفته شلتوک نام دارد و پوسته پس آن سبوس می باشد بنابراین شلتوک با سبوس فرق دارد اما بیشتر مردم این دو را یکی می دانند .
شلتوک و سبوس برنج چه تفاوتی دارند؟
در زمان برداشت، برنج یک پوست قهوه ای رنگ قرار دارد که بعد از برداشت توسط دستگاه های پوست کن از برنج جدا می شود که خواص خود را دارد .بعد از این مرحله یعنی بعد از شلتوک یک لایه درونی قرار دارد که سبوس برنج نامیده می شود و توسط دستگاهی به نام سفید کن از برنج جدا می شود و برنج سفید می شود.
در اصل شلتوک برنج خشک می باشد و به صورت دم کرده استفاده می شود، ولی سبوس برنج به شکل پودری نرم می توان در ماست و شیر و … حل کرده و استفاده کرد. شلتوک و سبوس هر دو از نظر خواص درمانی و همچنین ارزش غذایی وجه تشابه بسیاری هستند ولی از نظر طعم، سبوس مطبوع‌تر است چرا که زمان جداسازی برنج از سبوس کمی خرده‌های برنج به آن اضافه می‌شود.